پایان رفتارهای کنترلگر در رابطه: 15 نکته ضروری
روابط سالم بر پایه اعتماد، احترام متقابل و استقلال فردی بنا میشوند. رفتارهای وابسته و کنترلگر نه تنها این پایهها را سست میکنند، بلکه میتوانند به مرور زمان به رابطه آسیب جدی وارد کرده و باعث نارضایتی و حتی فروپاشی آن شوند. شناسایی و جلوگیری از این رفتارها، کلید داشتن یک رابطه پایدار و خوشبخت است.
- 🌐
مرزهای شخصی خود را مشخص کنید:
بدانید چه رفتارهایی را میپذیرید و چه رفتارهایی را نه. این مرزها باید برای هر دو طرف مشخص و قابل احترام باشند. - 🌐
استقلال خود را حفظ کنید:
علایق، سرگرمیها و دوستان خود را داشته باشید. تمام زندگی خود را حول محور رابطه خود نچرخانید. - 🌐
ارتباط باز و با صداقت داشته باشید:
احساسات، نیازها و نگرانیهای خود را به طور واضح و محترمانه بیان کنید. - 🌐
به نیازهای یکدیگر احترام بگذارید:
هر فرد نیازهای خاص خود را دارد. به نیازهای شریک زندگی خود توجه کنید و سعی کنید تا حد امکان آنها را برآورده کنید. - 🌐
به حریم خصوصی یکدیگر احترام بگذارید:
چک کردن تلفن همراه یا پیامهای خصوصی شریک زندگی، نمونهای از رفتارهای کنترلگر است که باید از آن اجتناب کرد. - 🌐
به شریک زندگی خود اعتماد کنید:
اعتماد، پایه اصلی یک رابطه سالم است. اگر دلیلی برای بیاعتمادی ندارید، سعی کنید به شریک زندگی خود اعتماد کنید. - 🌐
از تلاش برای تغییر شریک زندگی خود دست بردارید:
هر فردی ویژگیهای منحصربهفرد خود را دارد. به جای تلاش برای تغییر شریک زندگی خود، او را همانطور که هست بپذیرید. - 🌐
مسئولیت احساسات خود را بپذیرید:
از سرزنش شریک زندگی خود برای احساسات منفی که تجربه میکنید، خودداری کنید. - 🌐
کنترلگر نباشید:
سعی نکنید رفتارها، تصمیمات و یا حتی دوستان شریک زندگی خود را کنترل کنید. - 🌐
به فضای شخصی یکدیگر احترام بگذارید:
همه افراد به فضای شخصی نیاز دارند. به شریک زندگی خود اجازه دهید زمانی را به تنهایی بگذراند و به علایق شخصی خود بپردازد. - 🌐
از تهدید کردن به ترک رابطه خودداری کنید:
بهرهگیری از تهدید به عنوان یک ابزار برای کنترل شریک زندگی، رفتاری مخرب و آسیبزننده است. - 🌐
به دنبال کمک حرفهای باشید:
اگر در شناسایی و تغییر رفتارهای وابسته و کنترلگر خود مشکل دارید، از یک مشاور یا روانشناس متخصص کمک بگیرید. - 🌐
روی عزت نفس خود کار کنید:
عزت نفس پایین میتواند باعث وابستگی و رفتارهای کنترلگر شود. با افزایش عزت نفس خود، میتوانید روابط سالمتری داشته باشید. - 🌐
گذشته را رها کنید:
اتفاقات گذشته را نبش قبر نکنید و به شریک زندگی خود فرصت بدهید. - 🌐
بخشش را تمرین کنید:
هیچکس کامل نیست. یاد بگیرید که اشتباهات شریک زندگی خود را ببخشید و از کینهتوزی خودداری کنید.
با عمل کردن به این موارد، میتوانید رابطهای سالم، شاد و پایدار داشته باشید که بر پایه احترام، اعتماد و استقلال بنا شده است. 
به خود و شریک زندگیتان فرصت دهید تا در کنار هم رشد کنید و بهترین نسخه از خودتان باشید.
چطور میتوانیم در یک رابطه از رفتارهای وابسته و کنترلگر جلوگیری کنیم؟
1. مرزهای شخصی را مشخص کنید و به آنها احترام بگذارید.
یکی از مهمترین قدمها برای جلوگیری از وابستگی و کنترلگری، تعیین و حفظ مرزهای شخصی است.این مرزها شامل حریم خصوصی، وقت شخصی، علایق و ارزشهای شما میشوند.هر دو طرف باید به این مرزها احترام بگذارند و از عبور از آنها خودداری کنند.در مورد مرزهای خود با شریک زندگیتان صحبت کنید و از آنها بخواهید تا نیازهای شما را درک کنند.در ضمن، به مرزهای آنها نیز احترام بگذارید.مثلا اگر نیاز دارید هر هفته زمانی را به تنهایی به گذراندن وقت با خودتان اختصاص دهید، این موضوع را به شریک زندگیتان اطلاع دهید و از او بخواهید تا در این زمان مزاحم شما نشود.
وقتی مرزهایتان مشخص باشد، از گیر افتادن در تله رفتارهای کنترلگرانه و وابسته تا حد زیادی جلوگیری خواهید کرد.
مرزهای سالم باعث می شود که هر دو نفر در رابطه فضای شخصی و آزادی عمل داشته باشند و احساس خفگی نکنند.اگر به طور مداوم مرزهایتان نقض میشود، لازم است در مورد این موضوع با شریک زندگیتان صحبت کنید و یا در صورت لزوم، به دنبال کمک حرفهای باشید.
2. استقلال فردی خود را حفظ کنید.
حفظ استقلال فردی، کلید دوری از وابستگی و کنترلگری در رابطه است. این به معنای داشتن علایق، دوستان و فعالیتهای خارج از رابطه است. نباید تمام هویت خود را در رابطه خلاصه کنید. حتی اگر در یک رابطه هستید، باز هم باید به رشد شخصی خود اهمیت دهید و به دنبال تحقق اهدافتان باشید. استقلال مالی نیز نقش مهمی در حفظ استقلال فردی دارد. سعی کنید از نظر مالی مستقل باشید و به شریک زندگیتان وابسته نباشید. با حفظ استقلال فردی، میتوانید یک رابطه سالم و پایدار را تجربه کنید.
3. به نیازهای عاطفی خود توجه کنید و آنها را برآورده کنید.
وابستگی عاطفی اغلب ناشی از عدم توانایی در برآورده کردن نیازهای عاطفی خود است. به جای تکیه بر شریک زندگیتان برای برآورده کردن تمام نیازهایتان، سعی کنید خودتان منبع شادی و رضایت برای خودتان باشید. به این فکر کنید که چه چیزهایی شما را خوشحال میکند و برای انجام آنها وقت بگذارید. مدیتیشن، ورزش، هنر، موسیقی، خواندن کتاب و گذراندن وقت با طبیعت، میتوانند راههای خوبی برای برآورده کردن نیازهای عاطفی باشند. اگر در برآورده کردن نیازهای عاطفی خود مشکل دارید، میتوانید از یک مشاور یا روانشناس کمک بگیرید. هر چه بیشتر بتوانید نیازهای عاطفی خود را برآورده کنید، وابستگی کمتری به شریک زندگیتان خواهید داشت و رابطه سالمتری را تجربه خواهید کرد.
4. ارتباط باز و با صداقت داشته باشید.
ارتباط باز و با صداقت، پایهی یک رابطه سالم است.در مورد احساسات، نیازها و نگرانیهای خود با شریک زندگیتان صحبت کنید.از پنهان کردن احساسات خود خودداری کنید و سعی کنید به طور واضح و محترمانه با او صحبت کنید.به حرفهای شریک زندگیتان با دقت گوش دهید و سعی کنید او را درک کنید.از قضاوت کردن و سرزنش کردن او خودداری کنید.اگر در مورد موضوعی اختلاف نظر دارید، سعی کنید به طور منطقی و سازنده با هم صحبت کنید و به دنبال راهحلی برای حل مشکل باشید.از جملات “من” استفاده کنید و احساسات خود را بدون سرزنش کردن شریک زندگیتان بیان کنید.
مثلا به جای اینکه بگویید “تو همیشه دیر میآیی”، بگویید “من وقتی دیر میرسی احساس نگرانی میکنم.
” اگر در برقراری ارتباط موثر مشکل دارید، میتوانید از یک زوجدرمانگر کمک بگیرید.ارتباط با صداقت باعث ایجاد اعتماد در رابطه می شود.
5. به حریم خصوصی یکدیگر احترام بگذارید.
حریم خصوصی، حق اساسی هر فرد است.حتی در یک رابطه نزدیک، هر فرد نیاز دارد به فضایی برای خود، برای فکر کردن، استراحت کردن و انجام فعالیتهای مورد علاقهاش دسترسی داشته باشد.از سرک کشیدن در وسایل شخصی شریک زندگیتان خودداری کنید.به پیامها، ایمیلها و تلفن او دست نزنید، مگر اینکه با اجازه خود او باشد.به فضای شخصی شریک زندگیتان احترام بگذارید و در زمانهایی که او نیاز به تنهایی دارد، مزاحم او نشوید.به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی با دیگران، باید با رضایت هر دو طرف باشد.از فاش کردن اطلاعات خصوصی شریک زندگیتان بدون اجازه او خودداری کنید.
حفظ حریم خصوصی، به ایجاد اعتماد و احترام متقابل در رابطه کمک میکند.
احترام به حریم خصوصی نشان می دهد که شما به فرد مقابل اعتماد دارید و به او ارزش قائل هستید.وقتی حریم خصوصی وجود داشته باشد، افراد در رابطه احساس امنیت بیشتری می کنند.
6. از کنترل کردن رفتار شریک زندگیتان خودداری کنید.
کنترل کردن رفتار شریک زندگیتان، نشانه وابستگی و عدم اعتماد است. سعی نکنید او را مجبور کنید تا کاری را انجام دهد که نمیخواهد یا با کسی معاشرت کند که دوست ندارد. به او اجازه دهید تا خودش تصمیم بگیرد و مسئولیت انتخابهایش را بر عهده بگیرد. از تلاش برای تغییر دادن شریک زندگیتان خودداری کنید. او را همانطور که هست بپذیرید و سعی کنید نقاط قوت او را ببینید. اگر از رفتار خاصی از شریک زندگیتان ناراضی هستید، به جای تلاش برای کنترل کردن او، با او در مورد آن صحبت کنید و به دنبال راهحلی برای حل مشکل باشید. کنترل کردن باعث می شود که فرد مقابل احساس خفگی کند و از رابطه فرار کند.
7. انتظارات واقعبینانه داشته باشید.
از او انتظار نداشته باشید تا تمام نیازهای شما را برآورده کند و همیشه شما را خوشحال نگه دارد. به جای تمرکز بر نقاط ضعف شریک زندگیتان، بر نقاط قوت او تمرکز کنید و قدردان ویژگیهای مثبت او باشید. با شریک زندگیتان در مورد انتظارات خود صحبت کنید و سعی کنید به توافق برسید. وقتی انتظارات شما واقع بینانه باشد، کمتر ناامید می شوید و رابطه را بهتر درک می کنید. انتظارات غیر واقع بینانه میتواند به مرور زمان باعث از بین رفتن عشق و علاقه در رابطه شود.
8. به یکدیگر اعتماد کنید.
اعتماد، یکی از مهمترین ارکان یک رابطه سالم است. بدون اعتماد، رابطه نمیتواند پایدار باشد. به شریک زندگیتان اعتماد کنید و به او فرصت دهید تا اعتماد شما را جلب کند. از شک و تردید بیجا خودداری کنید و به شایعات و حرفهای دیگران گوش ندهید. اگر در گذشته تجربههای ناخوشایندی داشتهاید که باعث شدهاند به دیگران اعتماد نکنید، سعی کنید با کمک یک متخصص، بر این مشکل غلبه کنید. اگر اعتماد شما به شریک زندگیتان خدشهدار شده است، با او در مورد آن صحبت کنید و سعی کنید با کمک هم، اعتماد را دوباره برقرار کنید. اعتماد متقابل باعث می شود که هر دو نفر در رابطه احساس امنیت و آرامش داشته باشند. بدون اعتماد، رابطه پر از اضطراب و شک خواهد بود.
9. زمان با کیفیت با یکدیگر بگذرانید.
گذراندن زمان با کیفیت با یکدیگر، به تقویت رابطه و ایجاد صمیمیت کمک میکند. زمانی را به دور از distractions، برای صحبت کردن، خندیدن و لذت بردن از با هم بودن اختصاص دهید. با هم به سینما بروید، شام درست کنید، پیادهروی کنید، به مسافرت بروید و یا هر فعالیتی که هر دو از آن لذت میبرید را انجام دهید. در طول این زمان، تمام توجه خود را به شریک زندگیتان معطوف کنید و از او بخواهید تا در مورد خودش، زندگیاش و دغدغههایش با شما صحبت کند. زمانی که با کیفیت باشد، به تقویت ارتباط عاطفی بین شما و شریک زندگیتان کمک میکند.
10. از مقایسه رابطه خود با دیگران خودداری کنید.
هر رابطهای منحصر به فرد است و مقایسه رابطه خود با دیگران، کار اشتباهی است. هیچ دو رابطهای شبیه هم نیستند و هر کدام ویژگیها و چالشهای خاص خود را دارند. به جای مقایسه، بر روی رابطه خودتان تمرکز کنید و سعی کنید آن را به بهترین شکل ممکن بسازید. به نقاط قوت رابطه خودتان افتخار کنید و از آن لذت ببرید. مقایسه رابطه خود با دیگران، میتواند باعث ایجاد حسادت، نارضایتی و ناامیدی شود. به جای مقایسه، سعی کنید از دیگران ایده بگیرید و از تجربیات آنها درس بگیرید.
11. مسئولیت اشتباهات خود را بپذیرید.
هیچکس کامل نیست و همه اشتباه میکنند. مهم این است که مسئولیت اشتباهات خود را بپذیرید و از آنها درس بگیرید. از عذرخواهی کردن نترسید و اگر اشتباهی مرتکب شدید، از شریک زندگیتان عذرخواهی کنید. سعی نکنید اشتباهات خود را توجیه کنید یا تقصیر را به گردن دیگران بیندازید. پذیرش مسئولیت اشتباهات، نشاندهنده بلوغ و صداقت شما است و به تقویت رابطه کمک میکند. وقتی مسئولیت اشتباهات خود را میپذیرید، شریک زندگیتان احساس میکند که به او احترام میگذارید و برای احساسات او ارزش قائل هستید.
12. در صورت نیاز، از کمک حرفهای استفاده کنید.
هیچ خجالتی در مراجعه به مشاور نیست. این نشاندهنده تعهد شما به بهبود رابطه است. در صورت وجود خشونت خانگی، حتماً از کمک حرفهای استفاده کنید و از خود و شریک زندگیتان محافظت کنید. کمک حرفه ای میتواند دیدگاه جدیدی به شما بدهد و به شما در حل مشکلات کمک کند. مراجعه به مشاور، نشانه ضعف نیست، بلکه نشانه قدرت و تعهد به بهبود است.
13. به اهداف و رویاهای یکدیگر احترام بگذارید.
هر فردی اهداف و رویاهای خاص خود را دارد. در یک رابطه سالم، هر دو طرف به اهداف و رویاهای یکدیگر احترام میگذارند و از آنها حمایت میکنند. به شریک زندگیتان کمک کنید تا به اهدافش برسد و او را تشویق کنید تا رویاهایش را دنبال کند. 
از انتقاد کردن و دلسرد کردن او خودداری کنید. با هم در مورد اهداف و رویاهایتان صحبت کنید و به دنبال راههایی باشید تا به یکدیگر کمک کنید. حمایت از اهداف و رویاهای یکدیگر، به تقویت رابطه و ایجاد حس صمیمیت کمک میکند. وقتی هر دو نفر در رابطه احساس کنند که حمایت می شوند، احتمال موفقیت آنها بیشتر می شود.
14. از خشونت در هر شکلی خودداری کنید.
خشونت، در هر شکلی، غیرقابل قبول است. خشونت فیزیکی، کلامی، عاطفی و جنسی، همگی مخرب و آسیبزا هستند. 
اگر در رابطه خود با خشونت روبرو هستید، فوراً از آن خارج شوید و از کمک حرفهای استفاده کنید. هیچگاه خشونت را توجیه نکنید و به دیگران اجازه ندهید شما را مورد خشونت قرار دهند. اگر خودتان تمایل به خشونت دارید، از کمک حرفهای استفاده کنید تا ریشه این رفتار را پیدا کنید و آن را کنترل کنید. خشونت، نشانه ضعف و عدم توانایی در برقراری ارتباط سالم است. رابطه ای که در آن خشونت وجود داشته باشد، سالم و پایدار نخواهد بود.
15. خودتان را دوست داشته باشید.
دوست داشتن خود، مهمترین کلید برای داشتن یک رابطه سالم است. وقتی خودتان را دوست داشته باشید، به خودتان احترام میگذارید، از خودتان مراقبت میکنید و به دیگران اجازه نمیدهید شما را مورد سوء استفاده قرار دهند. به نقاط قوت خود توجه کنید و از آنها قدردانی کنید. نقاط ضعف خود را بپذیرید و سعی کنید آنها را بهبود بخشید. 
زمانی را برای انجام فعالیتهایی که از آنها لذت میبرید، اختصاص دهید. با خودتان مهربان باشید و خودتان را ببخشید. وقتی خودتان را دوست داشته باشید، نیازی به تایید دیگران ندارید و میتوانید یک رابطه برابر و سالم را تجربه کنید. رابطه با خودتان، مهمترین رابطه زندگی شماست.
یکی از چالش های رابطه کنترل گری اینه که آدم کم کم یاد میگیره خودشو گم کنه. قبلا فکر میکردم این یعنی دوس داشتن، ولی بعد فهمیدم این ترس از دست دادنه. یه موقع هایی خودم رو مجبور میکردم بخاطر ترس از تنها موندن تحمل کنم. انگار تو یه قفس طلایی بودم که نفسام تنگ میشد.
حالا فهمیدم بهترین راه حل اینه که هر دو طرف بتونن تو رابطه رشد کنن نه اینکه یه نفر مدام بخواد اون یکی رو کوچیک کنه. فضای تنفس بدین هم فرصت دوست داشتن واقعی پیش میاد هم رابطهمون جذاب تر میشه.
بعضی وقتا حتی لازمه از خودمون بپرسیم آخرین باری که واقعا خوشحال بودیم کی بود؟ اگه جوابش به رفتار طرف مقابل گره خورده باشه یعنی یه جای کار میلنگه.
راستی یه چیز جالب توی این مسیر یاد گرفتم، هرچی کمتر بخوام کنترل کنم رابطه شیرین تر میشه 😅 انگار با آزاد گذاشتن طرف مقابل، خودم هم آزادتر میشم.